Rezydencja podatkowa – na czym polega?

25 maja 2023
/ Dawid Jacoszek

Co do zasady polski rezydent podatkowy opodatkowany jest globalnie. Oznacza to, że podlega on tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Rezydencja powoduje konieczność opodatkowania w danym państwie wszystkich dochodów osoby fizycznej. Zasada ta działa w sposób niezależny od tego, gdzie takie przychody są osiągane. Czyli nawet jeśli pracujesz za granicą, niekoniecznie właśnie tam będziesz mieć swoją rezydencję podatkową. W Polsce funkcjonują dwa kryteria przesądzające o zmianie rezydencji podatkowej: pobyt na terytorium RP więcej niż 183 dni w roku, a także centrum interesów osobistych lub gospodarczych na terenie Polski. Jak zmienić rezydencję podatkową? Na co zwrócić szczególną uwagę? Więcej na ten temat dowiesz się, właśnie w tym artykule.

 

Przesłanki rezydencji podatkowej w Polsce

 

Co do zasady podlegasz obowiązkowi podatkowemu w Polsce, jeśli spełniasz jedną z wspomnianych przesłanek. Zmiana miejsca pobytu lub zatrudnienia nie jest wystarczajaca do zmiany rezydencji podatkowej. O ile kryterium czasowe wydaje się stosunkowo proste, to organy najczęściej badają drugą z przesłanek czyli centrum swoich interesów życiowych. Wynika to ze stosunkowej ogólności tego terminu. Ponadto w aspekcie rezydencji podatkowej konieczne jest także uwzględnienie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeśli takowe zostały zawarte pomiędzy Polską, a danym państwem.

 

Na czym polega zmiana rezydencji podatkowej?

 

Zmiana rezydencji podatkowej to zerwanie więzi z konkretnym państwem. Może to być spowodowane m.in. utratą centrum interesów wspomnianych osobistych lub gospodarczych. Oznacza to, że wbrew pozorom właśnie to kryterium jest bardzo istotne z perspektywy organów podatkowych. W praktyce utrata centrum interesów może być spowodowana m.in. przeprowadzką do innego kraju, ale np. włącznie z rodziną bądź relokacja głównego źródła zarobków poza granice Polski. W tym aspekcie warto zainteresować się tzw. certyfikatem rezydencji. Stanowi on potwierdzenie, że posiadasz w danym miejscu swój ośrodek interesów życiowych. Certyfikat jest uznawany za w pewnym stopniu środek dowodowy, a więc w przypadku kontroli fakt posiadania takiego dokumentu może być dość pomocny. Nie jest on jednak w żaden sposób rozstrzygający, gdyż nadal kryterium nadrzędnym jest kwestia tego, gdzie ulokowany jest Twój ośrodek interesów życiowych. Dodatkowo OECD wyróżnia cztery przesłanki, na których podstawie rozstrzygany jest konflikt o rezydencję:

  • stałe miejsce zamieszkania,
  • ośrodek interesów życiowych,
  • zwykłe przebywanie,
  • obywatelstwo.

 

Centrum interesów osobistych a centrum interesów gospodarczych

 

Centrum interesów osobistych to kryterium, które obejmuje przede wszystkim wszelkie więzi rodzinne. W zakres ten wchodzi również aktywność społeczna czy przynależność do różnych organizacji lub działalność polityczna. Ponadto o centrum interesów tym rozumieniu rozstrzygać będzie pojęcie tzw. ogniska domowego czyli miejsca stałego wraz z najbliższą rodziną tj. z małżonkiem lub dziećmi. Natomiast centrum interesów gospodarczych to po prostu miejsce związane z prowadzeniem działalności zarobkowej. O zmianie decydować może np. rozwiązanie stosunku pracy lub przeniesienie źródeł zarobku do kraju nowej rezydencji podatkowej w przypadku działalności gospodarczej.

 

Planujesz zmianę rezydencji podatkowej i masz wątpliwości?

 

Warto więc skonsultować swoją sprawę indywidualnie. Każdy przypadek jest inny i wymaga zupełnie różnego podejścia, a w szczególności w aspekcie prowadzenia działalności za granicą. Jeśli nie wiesz co zrobić ze swoją rezydencję podatkową – skontaktuj się ze mną. Postaram się wypracować dla Ciebie możliwie najbardziej korzystne rozwiązanie oraz doradzić Ci w zakresie Twoich potrzeb. 

Autor: Dawid Jacoszek